De zomers worden steeds warmer. Veel diersoorten kampen al met problemen door de opwarming van de aarde, dieren zijn dan ook minder goed in thermoregulatie dan de mens. Maar hoe warm kan het eigenlijk worden voordat ook de mens bezwijkt? De overlevingscapaciteit van een mens bij extreme temperaturen hangt af van verschillende factoren, waaronder duur van blootstelling, luchtvochtigheid, toegang tot water, leeftijd en fysieke conditie.
Hoe goed een mens tegen hitte kan hangt af van hoe goed het lichaam zichzelf kan koelen. Een normale lichaamstemperatuur van een mens schommelt tussen 36,5 en 37,5 °C Het is belangrijk dat die niet teveel stijgt. Vanaf veertig graden wordt het namelijk steeds gevaarlijker. Bij 42 graden ontstaat er flinke schade aan organen en hogere lichaamstemperaturen overleeft bijna niemand. Koelen is dus van levensbelang. Dankzij onze weinig behaarde huid kunnen we goed warmte aan onze omgeving afgeven. Maar dat lukt niet als de omgeving warmer is dan ons lichaam. Verreweg de belangrijkste koelingstruc is zweten. Verdampen van zweet kost namelijk energie. Een groot deel van die verdampingsenergie komt van onze lichaamswarmte, daarom koelen we af. Maar zweten werkt niet altijd even goed. Als de luchtvochtigheid hoog is, verdampt er minder zweet en koelt het lichaam amper. Dertig graden op een vochtige dag voelt dus warmer dan op een droge dag.
Maar wat is dan de maximale temperatuur die een mens aankan? De bovenste grens van overleving ligt rond de 70°C bij zeer droge lucht. Een dergelijke droge lucht komt eigenlijk nooit voor en dan nog kan het lichaam het maar voor een korte tijd aan. In situaties met hoge luchtvochtigheid wordt het overlevingspunt echter veel lager omdat het zweten minder effectief is. Boven de 35°C bij 100% luchtvochtigheid kan het lichaam zich niet meer effectief koelen, wat snel fataal kan zijn zonder actieve afkoeling. Uiteraard is het in beide geschetste situaties van groot belang wat je doet maar er vanuit gaande dat je rustig stilzit in de schaduw met een oneindige watervoorraad, dan houdt zelfs de fitste mens het hooguit een paar uur vol.
Deze bloedhitte komt gelukkig niet voor op aarde, maar klimaatverandering vergroot het risico hierop wel. Bovendien hoeft het geen 35 graden met 100% RLV te zijn voordat een mens het loodje legt. Als je in beweging bent in de volle zon of je hebt onvoldoende water tot je beschikking, dan kunnen ook lagere temperaturen tot ernstige gezondheidsproblemen leiden.
"*" geeft vereiste velden aan
