Scheurkalender bestellen
22-03-2025 / 23-03-2025

Wat is spiergeheugen en wat hebben we eraan?

Spiergeheugen berust op epigenetische veranderingen in spiercellen door voorgaande trainingen die langdurig (maanden-jaren) kunnen blijven bestaan, waardoor het opbouwen van spiermassa en -kracht na een lange periode van rust gemakkelijker en sneller wordt omdat de spier een geheugen heeft.

Spiergeheugen verwijst naar het vermogen van onze spieren om de effecten van eerdere trainingen te onthouden, waardoor ze sneller kunnen reageren op toekomstige training, zelfs na lange perioden van inactiviteit. Voor velen is bekend dat we voor motorische vaardigheden zoals fietsen, skiën of tennis een geheugen hebben. Al heb je al lang niet meer getennist, wanneer je het racket oppakt is het er weer. Dit geheugen zit in onze hersenen, in de motor neuronen, waar de techniek van de beweging is opgeslagen. Nu hebben we het over het geheugen van de spier zelf, veranderingen op moleculair niveau binnen de spieren. Bestaat er een geheugen om spiermassa en -kracht op te bouwen, en hoe werkt dat?

Tijdens krachttraining ervaren spieren veranderingen op genetisch niveau. Deze veranderingen omvatten epigenetische aanpassingen, dat wil zeggen dat niet het DNA verandert maar de “aansturing” van het genetisch materiaal in de spiercel verandert. We noemen dat wel de methylatie van genen, die als het ware genen aan en uit zetten en daarmee bepalen welke eiwitten er geproduceerd worden.

In een mooie studie bij Zweedse jongeren werd gedurende 10 weken 1 been getraind (krachttraining), daarna trad er een periode van 20 weken rust in. Aansluitend werden beide benen getraind. De eerder getrainde benen bleken nog steeds niet terug bij het aanvangsniveau na 20 weken rust op diverse parameters en spieromvang en -kracht waren sneller trainbaar na de 20 weken rust in het eerder getrainde been.

Onderzoek bij muizen, heeft aangetoond dat zelfs na maanden van inactiviteit de spieren sneller kunnen herstellen en sterker worden zodra de training wordt hervat. Maanden bij muizen staat parallel aan jaren bij mensen. Ook laten deze studies zien dat starten met spiertraining/krachttraining op latere leeftijd leidt tot de opbouw van spiergeheugen. Deze studies benadrukken de rol van epigenetische veranderingen in de genen van spiercellen. Aanpassingen die ervoor zorgen dat de spieren sneller terug kunnen keren naar hun oorspronkelijke kracht en massa wanneer training wordt hervat, zelfs na een lange pauze.

De voordelen van spiergeheugen zijn onder andere:

  1. Snellere herwinst van spierkracht en -massa: Mensen die eerder hebben getraind, kunnen na een periode van inactiviteit sneller hun vroegere niveau van kracht en spieromvang bereiken.
  2. Efficiënter trainen: Het opbouwen van spiermassa en -kracht wordt gemakkelijker en sneller omdat het lichaam zich “herinnert” hoe het spieren moet opbouwen.
  3. Langdurige voordelen: De epigenetische veranderingen in spiercellen kunnen langdurig blijven bestaan, waardoor eerdere trainingsvoordelen ook na lange pauzes behouden blijven.

Dit biedt hoop voor mensen die een pauze hebben moeten nemen van hun reguliere trainingsroutine door bijvoorbeeld drukte, blessure of ziekte. Het benadrukt het belang van eerdere inspanningen en moedigt aan om weer te beginnen met trainen, ongeacht de duur van de onderbreking. Voor wie twijfelt om opnieuw te beginnen met trainen na een pauze, biedt spiergeheugen een bemoedigend vooruitzicht: het is nooit te laat om opnieuw te beginnen, en zelfs als je een lange tijd inactief bent geweest, zal je lichaam snel weer reageren en spiermassa en -kracht opbouwen.

 

Neem vrijblijvend contact met mij op

"*" geeft vereiste velden aan